Η θεωρία της ορθολογικής επιλογής και ο φετιχισμός του εμπορεύματος.

 

Πολλοί θα έχετε ακούσει την διάσημη ρήση της Μάργκαρετ Θάτσερ «Δεν υπάρχει κοινωνία υπάρχουν μόνο άτομα». Πίσω από αυτήν την πρόταση υπάρχει μια ολόκληρη σχολή κοινωνικών επιστημών, συνδεμένη με [νέο]φιλελεύθερους κύκλους διανόησης και θιασώτες του «μεθοδολογικού ατομισμού».

Χοντρικά, ο μεθοδολογικός ατομισμός αποτελεί την επιστημονική εκείνη μεθοδολογία ή αν θέλετε η οπτική, που βλέπει τις κοινωνίες σαν απλά σύνολα ανθρώπινων μονάδων. Αντίθετα, ας πούμε, με την μαρξιστική την Ντυρκεμιανή ή και άλλες παραδόσεις που αναγνωρίζουν μέσα στις κοινωνίες σχηματισμούς ή μοτίβα τα οποία υπερβαίνουν το ατομικό, όπως είναι οι «κοινωνικές τάξεις», οι «κοινωνικές δομές» κ.α.

Οι οπαδοί του μεθοδολογικού ατομισμού τείνουν να εξηγούν όλα τα κοινωνικά φαινόμενα μέσα από τις πράξεις των «ατομικών δρώντων», δηλαδή των ξεχωριστών ανθρώπινων μονάδων που αποτελούν την κοινωνία. Αυτό κατά τη γνώμη τους είναι κάτι που μπορεί να προσφέρει μια επαρκή ερμηνεία των κοινωνικών φαινομένων, ενώ έννοιες όπως είναι η «κοινωνική τάξη» αποτελούν για εκείνους νοητικές κατασκευές που έχουν σχεδόν μεταφυσική υπόσταση. Στο παρόν κείμενο βέβαια δεν θα μας απασχολήσουν οι διαμάχες των φιλελεύθερων διανοητών μέσα στην ευρύτερη επιστημονική κοινότητα των κοινωνικών επιστημών, αλλά θα εστιάσουμε σε μια από τις θεμελιώδεις θεωρίες τους, αυτή της «ορθολογικής επιλογής».

Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία όλες οι ανθρώπινες μονάδες δρουν με άξονα το ατομικό τους συμφέρον, παραδοσιακά μάλιστα η θεωρία αυτή δεν εστιάζει σε ευρύτερα και αφηρημένα συμφέροντα, αλλά κυρίως στο οικονομικό. Ανάλογα λοιπόν με τα εισοδήματα τους οι άνθρωποι κάνουν τις όποιες επιλογές τους με βάση το πώς θα «εισπράξουν» τη μέγιστη ωφελιμότητα(ικανοποίηση ή χρησιμότητα). Είναι κατά την βεμπεριανή παράδοση ένα είδος ορθολογικότητας ως προς το σκοπό, ότι δηλαδή το υποκείμενο θέτει ένα σκοπό και με βάση αυτόν διαλέγει τα καλύτερα εργαλεία για να τον πετύχει.

Όμως στην πραγματικότητα, η ανθρώπινη δράση δεν περιορίζεται μόνο σε τέτοιου τύπου επιλογές. Δηλαδή, οι άνθρωποι, ούτε δρουν με μοναδικό άξονα τα εισοδήματα τους και τις υλικές ανάγκες τους, ούτε δρουν με απόλυτα ορθολογικό τρόπο(ως προς οποιοδήποτε σκοπό). Συχνά οι άνθρωποι δρουν φαινομενικά ανορθολογικά, όχι από λάθος αλλά και από επιλογή, ακριβώς επειδή δεν είναι προγραμματισμένα ρομπότ. Μπορεί για παράδειγμα ένας άνθρωπος να αργεί στη δουλειά του, γνωρίζοντας ότι αυτό ενδεχομένως να σημαίνει ότι θα τη χάσει, και παρόλα αυτά να συνεχίζει να το κάνει. Τούτο είναι κάτι που θα του στερήσει πλήρως τα εισοδήματα του, άρα και θα περιορίσει την όποια διαδικασία ορθολογικών επιλογών που έκανε για όσο καιρό λάμβανε το μισθό του. Αποτελεί συνεπώς από την πλευρά του ανορθολογική επιλογή(σύμφωνα με το πώς θέτουν την ορθολογικότητα οι οπαδοί της ορθολογικής επιλογής), κάτι που όμως δεν τον εμποδίζει.

Δεν θα προχωρήσω σε μια εξαντλητική κριτική πάνω στην θεωρία της ορθολογικής επιλογής, αυτό που θα κάνω είναι να δώσω μια πρόταση σχετικά με το τι δημιουργεί την εντύπωση ότι οι άνθρωποι δρουν κατ’ αυτόν τον τρόπο. Πολύ απλά, προέρχεται από τη λανθασμένη αντίληψη ότι τα ανθρώπινα υποκείμενα δρουν με τη λογική που δρουν οι επιχειρήσεις, δηλαδή τη λογική της μεγιστοποίησης του κέρδους. Στην περίπτωση των ανθρώπινων υποκειμένων το κέρδος μεταφράζεται ως ωφέλεια, άρα «αρχή μεγιστοποίησης της ωφέλειας».

Στο σημείο αυτό θα εισάγω την έννοια του «φετιχισμού του εμπορεύματος» η οποία χοντρικά, σύμφωνα με τον Μαρξ, σημαίνει ότι μια ακραίως εμπορευματική κοινωνία όπως η καπιταλιστική, δημιουργεί στα μυαλά των ανθρώπων που ζουν μέσα σε αυτήν στρεβλές εντυπώσεις και προικίζει τα άψυχα αντικείμενα με ψευδείς ιδιότητες. Μια βασική στρέβλωση ξεκινά από το γεγονός πως τα προϊόντα που παράγει η ανθρώπινη εργασία στον καπιταλισμό, παράγονται πρωτίστως όχι για να ικανοποιήσουν βασικές ανθρώπινες ανάγκες, αλλά για να ικανοποιήσουν τη φύση τους ως εμπορεύματα, δηλαδή να πουληθούν στην αγορά και να αποφέρουν κέρδος στον ιδιοκτήτη των μέσων παραγωγής.[1] Η εμπορευματική αξία που αποκτά το προϊόν δεν θα μπορούσε να υπάρχει χωρίς την ανθρώπινη εργασία, και όμως, το εμπόρευμα υψώνεται ως το απόλυτο φετίχ και η εμπορευματική αξία ποζάρει σαν δική του(του εμπορεύματος) –αυθύπαρκτη- ιδιότητα.

Για να μην ξεφύγουμε όμως, αυτό που θέλω να πω στο συγκεκριμένο άρθρο, είναι ότι η προσκόλληση στην θεωρία της ορθολογικής επιλογής, πηγάζει ακριβώς από το ίδιο φαινόμενο, την κυριαρχία του εμπορίου στην καπιταλιστική κοινωνία και τις στρεβλώσεις που αυτή η κυριαρχία δημιουργεί. Έτσι, οι θιασώτες της, είτε επειδή αδυνατούν να δουν πέρα από την αγοραία λογική, είτε επειδή δεν θέλουν, θεωρούν πως τα ανθρώπινα υποκείμενα είναι όντα που δρουν με τύπους ορθολογικότητας αντίστοιχους με αυτούς της αγοράς.[2] Μεταφράζουν δηλαδή τις ιδιότητες της αγοράς σε ανθρώπινες ιδιότητες. Φυσικά δεν υποστηρίζω πως μέσα στην καπιταλιστική κοινωνία οι ιδιότητες της αγοράς δεν επηρεάζουν τον τρόπο σκέψης και την στοχοθεσία των ανθρώπων, αυτό όμως δεν γίνεται ούτε τόσο μονοδιάστατα όσο η θεωρία της ορθολογικής επιλογής περιγράφει, ούτε τόσο ντετερμινιστικά.

Τέλος, για να ενισχύσω το επιχείρημα μου, ότι δηλαδή οι οπαδοί τέτοιου τύπου θεωριών δεν μπορούν να δουν πέρα από τη μύτη τους, θα χρησιμοποιήσω ένα δικό τους παράδειγμα που υποτίθεται επιβεβαιώνει τους ισχυρισμούς τους. Παραθέτω το παράδειγμα όπως το συνάντησα σε σχετική βιβλιογραφία:

«Η Λύντια Μόρις (1990) χρησιμοποιεί τη «Νέα Οικιακή Οικονομία» του Γκάρι Μπέκερ ως παράδειγμα κοινωνιολογικής εξήγησης στο πλαίσιο της θεωρίας της ορθολογικής επιλογής.[…] Ο Μπέκερ πιστεύει πως ο καταμερισμός της εργασίας στο νοικοκυριό είναι αποτέλεσμα ορθολογικών επιλογών, με σκοπό τη μεγιστοποίηση της ωφέλειας μέσω της βέλτιστης κατανομής του χρόνου στην αγορά ή στις δουλειές τους σπιτιού. […]εφόσον οι άνδρες μπορούν, κατά κανόνα, να εξασφαλίσουν μεγαλύτερους μισθούς στην αγορά, είναι λογικό να διοχετεύουν το μεγαλύτερο μέρος της ενεργητικότητας τους στις εργασίες της αγοράς παρά στο νοικοκυριό, ενώ για τις γυναίκες ισχύει το αντίθετο[…]»[3]

Η ακραία λαθροχειρία που γίνεται εδώ, είναι ότι ο Μπέκερ αδυνατεί να λάβει υπόψη του ότι ο εξωστρεφής ρόλος του άνδρα και ο εσωστρεφής ρόλος της γυναίκας σαν κοινωνικά φαινόμενα, δεν διαμορφώθηκαν στην καπιταλιστική εποχή αλλά σε προγενέστερες εποχές. Στην αρχαία Αθήνα για παράδειγμα ή στη Σπάρτη, πάλι ο άνδρας ήταν περισσότερο έξω και η γυναίκα περισσότερο μέσα στο σπίτι. Στον ευρωπαϊκό μεσαίωνα το ίδιο. Υπό το φως αυτών των κοινών γνώσεων λοιπόν, τόσο ο άνδρας όσο και η γυναίκα, δεν αποφάσισαν ορθολογικά στον αιώνα μας για το ποιος θα είναι εκτός και ποιος εντός, αλλά αναπαράγουν σχέσεις κληρονομημένες από το παρελθόν. Σχετικά παραλλαγμένες βέβαια από τις ενδιάμεσες κοινωνικές εξελίξεις. Είναι η αγορά εκείνη που «αποφασίζει» να δώσει μικρότερο μισθό στη γυναίκα, ακριβώς επειδή είναι πιο ευάλωτη[4], αφού  εξακολουθεί υπάρχει αυτή η ανισότητα της γυναίκας σε σύγκριση με τον άνδρα στον «έξω κόσμο», η οποία κληροδοτήθηκε στην καπιταλιστική κοινωνία από προηγούμενους τύπους κοινωνιών. Ο Μπέκερ θα λέγαμε –ότι με την προσήλωση του στον μεθοδολογικό ατομισμό και στην αγοραία λογική- αδυνατεί να δει τις ανθρώπινες κοινωνίες μέσα στην ιστορικότητα τους. Για αυτόν η κοινωνία της αγοράς μοιάζει να είναι αιώνια και αυθύπαρκτη, άρα και η λογική της και μόνο αυτή μπορεί να εξηγήσει τις συμπεριφορές των ανθρώπων. Δυστυχώς για τον κακόμοιρο τον Μπέκερ(και τους άλλους σαν και αυτόν), ακόμη και αυτή τη λογική της αγοράς είναι αδύνατον κάποιος να την κατανοήσει σε βάθος άμα στην κοινωνία βλέπει μόνο άτομα και άμα δεν έχει αντίληψη του ιστορικού γίγνεσθαι.

 

Λαγωνικάκης Φραγκίσκος(Poexania)

[1] Έτσι τα μέσα παραγωγής και η ίδια η ανθρώπινη εργασία, αντί να έχει σκοπό της την παραγωγή «αξιών χρήσης»(δηλαδή προϊόντων και υπηρεσιών που θα υπηρετούν τις ανθρώπινες ανάγκες και επιθυμίες), υποτάσσονται στην λογική της παραγωγής «εμπορευματικών αξιών»(δηλαδή προϊόντα που θα πουληθούν στην αγορά ως εμπορεύματα για να φέρουν κέρδος στον καπιταλιστή ιδιοκτήτη των μέσω παραγωγής, κέρδος που προκύπτει από την κλεμμένη υπεραξία της ανθρώπινης εργασίας). Συνεπώς η παραγωγή δεν στοχεύει στο να υπηρετεί τον άνθρωπο, αλλά στο να παράγει κέρδος μέσα από την απόσπαση της υπεραξίας και να το εισπράττει στην αγορά. Άρα ο άνθρωπος καταλήγει να υπηρετεί την παραγωγή, βγάζοντας παράλληλα τα απολύτως απαραίτητα -με τη μορφή του μισθού- ώστε για να μπορεί να συνεχίζει να εργάζεται και να αναπαράγει αυτόν τον μηχανισμό.

[2] Και πιο συγκεκριμένα μια εξιδανικευμένη εικόνα της αγοράς, μια αφαίρεση από την πραγματική αγορά, την αγορά όπως την έχουν στο μυαλό τους οι αστοί διανοητές.

[3] Ian Craib, Σύγχρονη Κοινωνική Θεωρία, από τον Πάρσονς στον Χάμπερμας, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, 12^η έκδοση, Αθήνα 2009, σελ. 133.

[4] Και επειδή ιστορικά οι γυναίκες ξεκίνησαν να δουλεύουν σε χαμηλόμισθες θέσεις ανειδίκευτης εργασίας. Κάτι που αντανακλάται στο μισθό τους μέχρι σήμερα και ας είναι το ίδιο εξειδικευμένες με τους άνδρες.

Read Full Post »

Κοιμόμασταν με τις πόρτες ανοιχτές…

Δημοσιεύθηκε και στο Katiousa.gr

Το ότι ο Σύριζα θα ακολουθούσε αυτήν την πορεία που ακολούθησε, δεν ήταν κάτι που εξέπληξε τους κομμουνιστές και τους πέριξ αυτών, ήταν κάτι που όλοι το περιμέναμε. Και το περιμέναμε όχι επειδή έχουμε το κληρονομικό χάρισμα της μαντείας, αλλά επειδή όσο να ναι, η μελέτη της ιστορίας μέσα από το πρίσμα της ιδεολογικής μας κληρονομίας όλο και κάπως βοηθάει να δεις λίγο πέρα από τη μύτη σου. Παρόλα αυτά, ο Σύριζα δεν το βάζει κάτω, κάνει ό,τι μπορεί για να εντυπωσιάσει αρνητικά ακόμη και εμάς, καθώς μέρα με τη μέρα γίνεται όλο και καλύτερος από τους δασκάλους του, όλο και πιο χυδαίος, όλο και πιο αμοραλιστής, ο πιο πιστός υπάλληλος των ντόπιων και των ξένων αστικών δυνάμεων και μονοπωλιακών συμφερόντων.

Δεν φτάνει λοιπόν που έκανε την «στροφή» που έκανε στα όσα έλεγε περί σκισίματος μνημονίων, περί προστασίας της πρώτης κατοικίας, περί αφοπλισμού των ΜΑΤ, αλλά την πολιτική του αυτή υπέρ του κεφαλαίου την προωθεί με τη μέγιστη δυνατή σκληρότητα. Όχι μόνο δεν προστάτευσε την πρώτη κατοικία από τους πλειστηριασμούς, αλλά περνάει και νόμο που θα βάζει φυλακή όλους εκείνους που θα προβαίνουν σε κινήσεις διαμαρτυρίας ενάντια στις κατασχέσεις.

Λαλίστατος όπως πάντα ο Ευκ. Τσακαλώτος δηλώνει ότι «Θα πέσει η κυβέρνηση αν δεν ψηφίσετε τις διώξεις για τους πλειστηριασμούς». Λαμβάνοντας υπόψη όλο αυτό το ξύλο και τα χημικά που έχουν πέσει τον τελευταίο καιρό –ακόμη και σε κλειστούς χώρους- καταλαβαίνουμε ότι η κυβέρνηση καθόλου δεν πρόκειται να διστάσει στα όσα «υπόσχεται» μετεκλογικά.

Και δεν είναι ότι δεν έχουμε δει πρόσφατα συλλήψεις συνδικαλιστών μέσα στα σπίτια τους στην υπόθεση Καρυπίδης. Ή ότι δεν μεθοδεύουν την ποινικοποίηση όλων των απεργιών με τον νέο νόμο του 50+1 που προσπαθούν να περάσουν.

Ανοίξαμε και σας περιμένουμε…

Προς το παρόν πάντως, υποχρέωσαν σε γραπτή απολογία 37 διευθυντές σχολείων επειδή δεν κατέδωσαν εγκαίρως συναδέλφους τους εκπαιδευτικούς που απέργησαν.

Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, εχθές το βράδυ τα ΜΑΤ εμπόδισαν την είσοδο του Γ.Γ του ΚΚΕ Δ. Κουτσούμπα και του βουλευτή Χ. Κατσώτη στη βουλή, φέρνοντας μας στο νου καταστάσεις από άλλες εποχές. Τότε που όπως κάποια καλόπαιδα λένε «κοιμόμασταν με τις πόρτες ανοιχτές».

Οι όποιες ομοιότητες, όμως, δεν σταματάνε εκεί, αφού η νέα και ανανεωμένη συριζανελλική ΕΡΤ προσεγγίζει σε αρκετούς τομείς την «αείμνηστη» ΥΕΝΕΔ. Ενώ σατυρικές εκπομπές της ιδιωτικής τηλεόρασης που δεν χαρίζονται στην κυβέρνηση διακόπτονται αποτόμως, προκαλώντας μεγάλη χαρά στα συριζοτρόλ του διαδίκτυου, έμμισθα και μη, που έκαναν πάρτι μαθαίνοντας την είδηση.

Στα περισσότερα από τα παραπάνω βέβαια – για να λέμε και του στραβού το δίκιο- μια χαρά τους κρατάνε αβάντα τα υπόλοιπα αστικά κόμματα, αφού μαζί ψηφίζουν τα περισσότερα από τα αντιλαϊκά νομοσχέδια.

Και τίθεται σε αυτό το σημείο το ερώτημα, «έχει άραγε κάποιο όριο αυτός ο αυταρχισμός;». Την απάντηση στο ερώτημα αυτό μην περιμένει ο λαός να του τη δώσει η κυβέρνηση ή η κάθε κυβέρνηση. Αν δεν μπει μπροστά ο ίδιος να τους σταματήσει η επέλαση θα συνεχίζεται μέχρι τελικής πτώσεως. Ας κάνουμε λοιπόν ότι περνάει από το χέρι μας να είναι η δική τους πτώση και όχι η δική μας.

Λαγωνικάκης Φραγκίσκος(Poexania)

Read Full Post »

Έγκλημα και τιμωρία, μια πιο ορθή ερμηνεία ενός πίνακα.

Βλέπω από αρκετούς φίλους μου στο facebook να δημοσιεύουν τον παρακάτω πίνακα που αφορά των αριθμό των φυλακισμένων στην Ελλάδα ανάλογα με την παράβαση/έγκλημα τους και την διάκριση «Έλληνας» ή «αλλοδαπός». Η αλήθεια είναι ότι δεν γνωρίζω κατά πόσο τα στοιχεία που παρουσιάζονται είναι πραγματικά, μιας και δεν αναφέρεται πηγή, όμως για χάρη του επιχειρήματος μου ας υποθέσουμε ότι είναι πραγματικά.

Οι υπογραμμίσεις δεν είναι δικές μου.

Δημοσιεύοντας αυτόν τον πίνακα οι facebookικοί μου φίλοι ισχυρίζονται ότι τα περισσότερα εγκλήματα στην Ελλάδα γίνονται από Έλληνες, άρα κακώς εμείς βλέπουμε με καχυποψία τους αλλοδαπούς. Δυστυχώς αυτή η ανάγνωση δεν είναι [ακριβώς] σωστή, αφού αν δούμε τον παραπάνω πίνακα ψυχρά μαθηματικά, τότε ναι μεν ο απόλυτος αριθμός των Ελλήνων φυλακισμένων είναι μεγαλύτερος από ότι αυτός των αλλοδαπών(στα υπογραμμισμένα), αλλά σε ποσοστά οι αλλοδαποί φυλακίζονται σε πολύ μεγαλύτερη συχνότητα από τους Έλληνες.

Αν υποθέσουμε ότι ο αριθμός των αλλοδαπών στην Ελλάδα είναι 1.000.000 τότε σύμφωνα με τους αριθμούς στον πίνακα, αυτή τη στιγμή στη φυλακή είναι περίπου ένας στους διακόσιους. Αν τώρα υποθέσουμε ότι οι Έλληνες είμαστε 10.000.000 τότε σύμφωνα πάλι με τους αριθμούς του πίνακα στην φυλακή βρίσκονται λίγο λιγότεροι από ένας στους δυο χιλιάδες. Υπό αυτήν την οπτική, λοιπόν, ο πίνακας αυτός δεν μπορεί να υποστηρίξει το επιχείρημα ότι οι Έλληνες είναι περισσότερο παραβατικοί διότι αν κρίνουμε από το πόσοι βρίσκονται στις φυλακές προκύπτει το ακριβώς αντίθετο. Ακόμη και αν πάρουμε τους αριθμούς στην κατηγορία «αποπλάνιση ανηλίκων», στην οποία αριθμητικά δείχνει ότι είναι πολύ περισσότεροι οι Έλληνες παραβάτες, ποσοστιαία είναι και πάλι διπλάσιοι οι αλλοδαποί.  Ούτε όμως αυτή η λογική πως οι αλλοδαποί εγκληματούν/παραβατούν σε δεκαπλάσιο βαθμό(ή στην περίπτωση της αποπλάνισης ανηλίκων σε διπλάσιο) σε σχέση με τους Έλληνες είναι σωστή.

Θα ήταν σωστή μονάχα αν υποθέταμε ότι οι αρχές, η δικαιοσύνη και ο νόμος αντιμετωπίζει με τον ίδιο τρόπο τους αλλοδαπούς και τους Έλληνες. Στην πραγματικότητα, εξαιτίας του ότι οι αλλοδαποί είναι λιγότερο προστατευμένοι στη χώρα μας σε σχέση με τους Έλληνες, και συνεπώς λιγότερο «καβατζωμένοι», επειδή θεωρούνται ανεπιθύμητοι(ιδιαίτερα από τα όργανα της τάξης που είναι σε μεγάλο ποσοστό χρυσαυγίτες), τόσο ο νόμος όσο και η δικαιοσύνη είναι περισσότερο αυστηροί απέναντι τους. Με λίγα λόγια η αστυνομία τους συλλαμβάνει και τους καταδιώκει σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι καταδιώκει τους Έλληνες, αλλά και η δικαιοσύνη τους δίνει μεγαλύτερες ποινές άρα μένουν για περισσότερο χρόνο στη φυλακή. Μπορεί για την ίδια ακριβώς παράβαση ένας Έλληνας να έχει διαφορετική μεταχείριση από έναν αλλοδαπό. Αυτό επειδή ο πρώτος πιθανόν να έχει περισσότερες γνωριμίες, να μπορεί να πληρώσει καλύτερο δικηγόρο, να μπορεί να βρει πιο εύκολα μάρτυρες, και, πάνω από όλα, δεν έχει τη ρετσινιά του ξένου. Επιπλέον, το ενδεχόμενο της κακοδικίας έχει μεγαλύτερη πιθανότητα να συμβεί σε έναν αλλοδαπό σε σχέση με κάποιον Έλληνα.

Ακόμα και έτσι βέβαια, θα πει κάποιος ότι σύμφωνα με τον πίνακα το ποσοστό των αλλοδαπών που βρίσκονται στη φυλακή σε σχέση με τον συνολικό τους πληθυσμό είναι σχεδόν δεκαπλάσιο από αυτό των Ελλήνων. Δικαιολογεί άραγε η διαφορετική μεταχείριση μια τόσο μεγάλη ποσοστιαία διαφορά; Μια τέτοια απάντηση φυσικά εγώ δεν μπορώ να τη δώσω, αφού για να είναι αντικειμενική πρέπει να γίνει και η ανάλογη μεγάλης κλίμακας έρευνα. Σε κάθε περίπτωση πάντως, οι αλλοδαποί σίγουρα δεν είναι δέκα φορές πιο παραβατικοί από τους Έλληνες, απλά υπάρχει πολύ μεγαλύτερη πιθανότητα να πιαστούν και να τιμωρηθούν με αυστηρότερες ποινές.

Παρόλα αυτά πρέπει να πάρουμε υπόψη μας το εξής φαινόμενο. Ότι οι αλλοδαποί, και γενικά οι μειονοτικοί πληθυσμοί βρίσκονται σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό αποκλεισμένοι από την ευρύτερη κοινωνία σε σχέση με  τον «κυρίαρχο πληθυσμό». Σε αυτές τις συνθήκες λοιπόν, είναι φυσιολογικό να παρατηρείται αυξημένη εγκληματικότητα, αφού οι μειονοτικοί δεν έχουν την ίδια πρόσβαση σε υπηρεσίες και αγαθά και τις ίδιες ευκαιρίες μέσα από τις «νόμιμες οδούς». Πάρτε σαν παράδειγμα τους μαύρους της Αμερικής σε σχέση με τους λευκούς αλλά και τους έλληνες τσιγγάνους σε σχέση με τους έλληνες «λευκούς». Η πρόσβαση στην εκπαίδευση, στην αγορά εργασίας, στις καλές γειτονιές, στα καλά σχολεία, είναι πολύ πιο δύσκολη για τους μαύρους ή για τους τσιγγάνους, έτσι σε πολλές περιπτώσεις αναγκάζονται να καταφύγουν σε «παράτυπους» τρόπους επιβίωσης. Σε όλα αυτά πρέπει να λάβουμε υπόψη και τα όσα είπαμε παραπάνω, ότι για το ίδιο παράπτωμα κάποιος που ανήκει στον κυρίαρχο πληθυσμό μπορεί να τη γλιτώσει ή να του δοθεί ηπιότερη ποινή σε σχέση με κάποιον που ανήκει σε μειονότητα.

Κάπου εδώ θα σταματήσει η ανάλυση μου χωρίς να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν ένα σωρό πράγματα να αναλυθούν πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα. Σκοπός μου όμως δεν ήταν να το εξαντλήσω αλλά να δώσω μερικά επιχειρήματα για το πώς πρέπει να αντιμετωπίζουμε τα κοινωνικά ζητήματα και πως πρέπει να ερμηνεύουμε τους όποιους δοθέντες αριθμούς ή στατιστικά. Από εκεί και πέρα μπορεί ο καθένας να βγάλει επιπλέον συμπεράσματα.

 

Λαγωνικάκης Φραγκίσκος(Poexania)

 

Read Full Post »

Στο «Ελλάδα έχεις ταλέντο» εμφανίσθηκε παιδικό συγκρότημα το οποίο εξύμνησε τους Ρομανώφ…

Ο λόγος για το μουσικοχορευτικό συγκρότημα Natalities που εμφανίστηκε στο «Ελλάδα έχεις ταλέντο» και αποθεώθηκε από κοινό και κριτές. Το θέμα της παράστασης ήταν η δυστυχία που βρήκε τους Ρομανώφ εξαιτίας της Ρωσικής επανάστασης του Φλεβάρη και το δράμα μελών της οικογένειας του Τσάρου. Βλέπετε, οι υπεύθυνοι του Art And Performance Dance Theatre που βρίσκονται πίσω από τους Natalities, δεν δίστασαν για να χρησιμοποιήσουν παιδάκια προκειμένου να στοχεύσουν στο θυμικο του κοινού και έτσι να είναι πιο αποτελεσματική η προπαγάνδα τους. Κάτι αντίστοιχο αν θυμόσαστε είχε συμβεί και στην Eurovision του 16 μόνο που τότε ξέπλεναν ναζί, το συγκεκριμένο τραγούδι «έτυχε» μάλιστανα κερδίσει το διαγωνισμό.

Δείτε και ακούστε όμως το τραγούδι και προσέξτε τα λόγια.

Συγκινηθήκατε;

Πως να μη συγκινηθήτε…

…στο κάτω κάτω τι αμαρτία έκαναν οι κακόμοιροι οι Ρομανώφ και τους έλαχε τέτοια μοίρα; Δεν ήταν βλέπετε σκληραγωγημένοι αγρότες δουλοπάροικοι, κακοπληρωμένοι εργάτες, αγράμματοι χωρικοί, απένταροι επαίτες της Πετρούπολης. Δεν ήταν φαντάροι στο μέτωπο του Α Παγκοσμίου Πολέμου να έχουν συνηθίσει την κακομεταχείριση και τις κακουχίες. Όχι, ήταν η μεγάλη αυτοκρατορική δυναστεία της Ρωσίας που βρέθηκε απ’ τα ψηλά στα χαμηλά και απ’ τα πολλά στα λίγα, όπως οι ήρωες της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας. Βλέπετε, οι καταπιεσμένοι υπήκοοι τους αποφάσισαν ότι δεν πήγαινε άλλο να πεθαίνουν κατά χιλιάδες στο μέτωπο, ούτε να δουλεύουν εντατικά στην πολεμική βιομηχανία ή να πουλούν το αγροτικό προϊόν τους για νόμισμα που δεν είχε καμία αξία, εξαιτίας του πληθωρισμού που δημιουργούσε η έλλειψη αγαθών σαν συνέπεια του πολέμου.  Ενός ακόμη πολέμου από τους πολλούς που τους έστελνε ο Τσάρος να σφαχτούν, προκειμένου να κρατήσει τα κεκτημένα του και στη συγκεκριμένη περίπτωση του 1ου ΠΠ να εξοφλήσει τα χρωστούμενα του προς τις άλλες δυο μεγάλες δυνάμεις της ΑΝΤΑΝΤ. Μόνο που αυτός ήταν ο μεγαλύτερος και ο βιαιότερος μέχρι τότε.

Σε αυτές τις συνθήκες ο εξαθλιωμένος, ο πεινασμένος, ο αγράμματος, καλούνταν να πολεμήσει υπέρ του δυνάστη του. Μιας οικογένειας και μιας ολιγαρχίας γύρω από τα ανάκτορα που για αιώνες εκμεταλλεύονταν εκατομμύρια λαού και βασίλευε ελέω θεού. Μιας μεσαιωνικού τύπου εξουσίας που καταδίκαζε αυτήν την τόσο τεράστια χώρα να μένει καθυστερημένη οικονομικά, πολιτικά και πολιτισμικά. Που στην κορυφή της βρίσκονταν ένας άνδρας, ο τσάρος Νικόλαος, ο οποίος δεν είχε διστάσει κατ επανάληψη  να πνίξει στο αίμα τις ειρηνικές διαδηλώσεις ενός λαού που ζητούσε βασικά και στοιχειώδη δικαιώματα τα οποία για αιώνες στερούνταν.

Αυτόν τον ζυγό αποτίναξαν οι λαϊκές μάζες τον Φλεβάρη, για να αρχίσουν να οικοδομούν την δική τους εξουσία τον Οκτώβρη. Κανείς όμως στην εκπομπή δεν βρέθηκε να πει ποιοι ήταν οι Ρομανώφ και πόσο καλό έκανε στο Ρώσικο λαό η ανατροπή τόσο των ίδιων όσο και αυτού που εκπροσωπούσαν.

Μπράβο Natalities, τώρα που πήρατε το κολάι με τους Ρομανώφ φτιάξτε και μια rock opera για το δράμα των Γλύξμπουργκ

Αλήθεια, δεν είναι τα αστικά ΜΜΕ εκείνα που σε κάθε ευκαιρία μας λένε ότι κόπτωνται για την δημοκρατία, την ελευθερία του λόγου και τα δικαιώματα του ατόμου; Μόνο που συνήθως αυτή η ευαισθησία τους πιάνει όταν χρειάζεται να συκοφαντήσουν κάποιον λαϊκό αγώνα του σήμερα ή του χθες. Με δυνάστες, δικτάτορες, φασίστες, βασιλιάδες, Τσάρους και συνταγματάρχες δεν φαίνεται ότι έχουν τόσο μεγάλο πρόβλημα και σε κάθε περίσταση τους φέρονται με το γάντι. Όταν όμως οι λαοί με δική τους πρωτοβουλία αποφασίζουν να απελευθερωθούν από όλους αυτούς, τότε υπάρχει πρόβλημα, τότε και μόνο τότε καταπατώνται οι ατομικές ελευθερίες και τα ατομικά δικαιώματα. Δικαιώματα και ελευθερίες που όπως φαίνεται δεν φτάνουν για όλους…

Ας αναρωτηθούμε πάντως γιατί 100 χρόνια μετά από αυτό το κοσμοιστορικό γεγονός -την επανάσταση ντε- κάποιοι συνεχίζουν να ξοδεύουν πόρους προκειμένου να παραχαράξουν και να συκοφαντήσουν, φτάνοντας μάλιστα στο σημείο ακόμη και τους Ρομανώφ να ξεπλύνουν και να ηρωοποιήσουν(ή ακόμη και τους Ναζί ή και τους Δοσίλογους σε άλλες ιστορικές συγκυρίες). Τι τους φοβίζει, σάμπως δεν κέρδισαν, σάμπως δεν ήρθε το τέλος της ιστορίας εκεί κάπου στις αρχές της δεκαετίας του 90; Ας αναρωτηθούμε…

Λαγωνικάκης Φραγκίσκος(Poexania)

Read Full Post »

Σχετικισμός και μεταφυσική – οικογενειακή υπόθεση

Δημοσιεύθηκε και στο Κατιούσα

Αφορμή για το παρόν άρθρο αποτελεί μια έντονη συζήτηση με τον στενό οικογενειακό μου κύκλο σχετικά με τα «ανεξήγητα φαινόμενα» ή πιο σωστά τα «ανεξήγητα μη φαινόμενα». Προσωπικά, απογοητεύτηκα με την «τάση» των δικών μου να υποστηρίζουν την ύπαρξη παραφυσικών φαινόμενων όπως το μάτι, η τηλεπάθεια, και τα ζώδια. Οι απόψεις τους κινήθηκαν στην περιοχή του «εγώ έχω αρχίσει να πιστεύω στο μάτι και στα ζώδια» ως το «υπάρχουν ένα σωρό πράγματα τα οποία η επιστήμη δεν τα έχει ακόμη εξηγήσει άρα δεν πρέπει να αποκλείουμε τίποτα». Η αλήθεια είναι ότι όλο αυτό μου έβγαλε ένταση γιατί μου φάνηκε απαράδεκτο να ακούω τέτοια πράγματα από τα συγκεκριμένα άτομα. Αποφάσισα λοιπόν, με την άνεση που προσφέρει ο γραπτός λόγος, να κάτσω να γράψω σχετικό άρθρο όσον αφορά στο γιατί αυτές οι αντιλήψεις αποτελούν μεταφυσικούς συλλογισμούς που δικαιολογούν ακόμη και τον πιο ακραίο σκεπτικισμό απέναντι τους. Παρακάτω θα παραθέσω ένα προς ένα όσα επιχειρήματα εκφράστηκαν από την άλλη πλευρά και θα τα σχολιάσω.

Αν κάποιος πριν από 500 χρόνια έλεγε ότι κάποια στιγμή οι άνθρωποι θα έβλεπαν μέσω της τηλεόρασης ζωντανές ή βιντεοσκοπημένες εικόνες από την άλλη άκρη του κόσμου ή ότι θα φτιάχνονταν αεροπλάνα θα τον έλεγαν τρελό.

Το επιχείρημα αυτό είχε ως σκοπό να με πείσει ότι αυτά τα πράγματα τα οποία σήμερα δεν τα έχει αποδείξει ή κατασκευάσει η επιστήμη μπορεί στο μέλλον να ανακαλυφθούν ή να κατασκευασθούν. Ναι, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως οτιδήποτε μπορούμε εμείς να επινοήσουμε στην φαντασία μας θα επιβεβαιωθεί στο άμεσο ή στο απώτερο μέλλον. Αν μεταχειριζόμαστε κάθε ιδέα με τέτοιο τρόπο τότε καταλήγουμε σε έναν ακραίο σχετικισμό όπου όλα μπορούν να συμβούν. Η επιστημονική σκέψη πρέπει να βασίζεται σε τεκμήρια και με βάση αυτά να προχωράει μπροστά. Η φαντασία χρειάζεται βεβαίως στην παραγωγή της επιστήμης, όμως όχι όταν αδυνατεί να αξιολογήσει το παραγόμενο προϊόν της με βάση κάποια λογικά τεκμήρια, να κάνει δηλαδή ένα πρόχειρο ξεσκαρτάρισμα. Υπό αυτήν την έννοια, αν κάποιος πριν από 500 ή 1000 χρόνια είχε φανταστεί την τηλεόραση, αυτό θα στηρίζονταν όχι σε κάποιον επιστημονικό συλλογισμό, διότι δεν υπήρχε το υπόβαθρο για τέτοιο συλλογισμό, αλλά θα αποτελούσε ένα είδος συλλογισμού αντίστοιχου με το να είχε κάποιος φανταστεί μια μαγική σφαίρα. Το ότι κάποια στιγμή στο μέλλον θα κατασκευάζονταν μια «μαγική σφαίρα», δηλαδή η τηλεόραση, δεν θα αποτελούσε μια κάποια δικαίωση για τον άνθρωπο που φαντάστηκε κάτι παρόμοιο πριν 500 ή 1000 χρόνια αλλά απλή σύμπτωση. Επιπλέον, για κάθε τέτοια σύμπτωση που θα (ψιλό)επιβεβαιώνονταν, θα υπήρχαν εκατομμύρια άλλες ανεπιβεβαίωτες.

Στην περίπτωση του αεροπλάνου τώρα, τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά, διότι υπάρχει το παράδειγμα της πτήσης στην φύση στα πουλιά και στα έντομα. Ένας τέτοιος συλλογισμός λοιπόν –ακόμη και για έναν άνθρωπο του 1500 μχ, είναι επαγωγικός και θα μπορούσε να είναι και παραγωγικός. Θα νομιμοποιούνταν αυτός ο άνθρωπος να πει ότι αν καταφέρουμε να κατανοήσουμε και να αναπαράξουμε τον μηχανισμό πτήσης των πουλιών, τότε μπορεί και εμείς να μπορέσουμε μια μέρα να πετάξουμε όπως αυτά. Βέβαια ο μηχανισμός πτήσης του αεροπλάνου –αν και αντλεί από αυτόν- δεν είναι ο ίδιος με τον μηχανισμό πτήσης των πουλιών.

Πάντως δεν είναι απαραίτητο η κοινωνία του μεσαίωνα ή και η αρχαία κοινωνία να αντιμετώπιζε κάποιον ως τρελό επειδή θα έλεγε ένα σωρό μεταφυσικά πράγματα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στις κοινωνίες εκείνες οι μεταφυσικές αντιλήψεις –δεδομένου ότι και η επιστήμη τότε ήταν κάτι άλλο από αυτό που ξέρουμε σήμερα- ήταν κυρίαρχες.

Ναι αλλά εσύ που νομίζεις ότι έχεις γνώση πολλών πραγμάτων έχεις τη σκέψη σου εγκλωβισμένη και δεν αφήνεις χώρο για το ενδεχόμενο ύπαρξης κάτι που μέχρι τώρα δεν έχει εξηγήσει η επιστήμη.

Όχι, αυτό δεν είναι αλήθεια, το ότι είμαι σκεπτικιστής δεν πάει να πει ότι δεν θεωρώ πως υπάρχουν εκπλήξεις για την επιστήμη, η ιστορία μας έχει διδάξει το ακριβώς αντίθετο. Όμως δεν βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των ενδιαφερόντων μου πράγματα τα οποία, αν και έχει γίνει προσπάθεια να ερευνηθούν (πχ η τηλεπάθεια), δεν προέκυψε κανένα σοβαρό τεκμήριο το οποίο να μας οδηγεί προς το να αποδεχθούμε την ύπαρξη τους. Παραπαίουν χιλιάδες μεταφυσικές απόψεις εκεί έξω, δεν μπορούμε να τις αντιμετωπίζουμε όλες ως [πιθανές] αλήθειες που απλά δεν έχουν ακόμη αποδειχθεί. Το ότι δεν τα γνωρίζουμε όλα, δεν νομιμοποιεί τους φορείς των μεταφυσικών αντιλήψεων να ποζάρουν ως εκπρόσωποι μη ακόμη κατανοήσιμων υπαρκτών/φυσικών φαινομένων. Η επιστημονική σκέψη οφείλει μεν να είναι έτοιμη να δεχθεί ή να προχωρήσει προς το καινούριο, δεν σημαίνει όμως ότι πρέπει να μετατραπεί σε κέντρο πάσης φύσεως διερχομένων και πλήρως αστήρικτων φαντασιοπληξιών. Στο κάτω-κάτω η επιστήμη, στο όποιο καινούριο δεν θα φτάσει μετ’ αποκαλύψεως, αλλά στηριγμένη στις δικές της δυνάμεις.

Εννοείται ότι η επιστημονική γνώση καλλιεργεί ένα σύστημα σκέψης, σε παίρνει από τον αφηρημένο κόσμο των ιδεών και προγραμματίζει τον εγκέφαλό σου έτσι ώστε να λειτουργεί με βάση κάποια κριτήρια. Η σκέψη κάποιου που λειτουργεί αποκλειστικά με απολύτως χαλαρά κριτήρια δεν σημαίνει ότι είναι αποτελεσματικότερη από την «πειθαρχημένη σκέψη», όχι τουλάχιστον στον κόσμο της επιστήμης. Φυσικά το κάθε «σύστημα πειθαρχίας» πρέπει και αυτό να κρίνεται στην επιστήμη, αλλά όχι ότι θα μπορούσε να υπάρχει επιστήμη χωρίς «συστήματα πειθαρχίας». Η ύπαρξη ενός συστήματος πειθαρχίας σημαίνει ότι υπάρχει μέθοδος και η μέθοδος οδηγεί σε αποτελέσματα. Συνεπώς και η μέθοδος πρέπει να υπόκειται σε κριτική και σε αξιολόγηση. Σε κάθε περίπτωση όμως, το να θεωρείς τα πάντα [το ίδιο] πιθανά, ασχέτως με το αν υπάρχουν ή δεν υπάρχουν τεκμήρια ή έστω ενδείξεις, δεν σε κάνει ανοιχτόμυαλο, σε κάνει κοκορόμυαλο.

Στο ζήτημα που προκύπτει, δηλαδή το κατά πόσο η μια ή η άλλη επιστημονική μέθοδος περιορίζει τα όρια της σκέψης και την εγκλωβίζει εντός μιας συγκεκριμένης πειθαρχίας δεν είναι έτσι και αλλιώς κατάλληλη να απαντήσει η μεταφυσική. Η επιστημολογική αυτή προβληματική λύνεται με την εξέλιξη των μεθόδων όχι με την κατάργηση τους και την επικράτηση του ακανόνιστου χάους στο όνομα της υποτιθέμενης «ανεξαρτησίας της σκέψης».

Η επιστημονική ή έστω η τεκμηριωμένη σκέψη δεν περιορίζει τη διαδικασία της γνώσης αλλά την κάνει περισσότερο αποτελεσματική. Υπάρχουν πράγματα να μάθεις για χίλιες ζωές, έχει λοιπόν σημασία τι ποιότητας θα είναι εκείνα στα οποία θα επιλέξεις να εντρυφήσεις. Μπορεί να έχεις διαβάσει όλα τα τεύχη του «άστρα και όραμα» και να έχεις γίνει εξπέρ στην αστρολογία, όμως η αστρολογία δεν είναι επιστήμη και οι όποιες εφαρμογές της αποτελούν κομπογιαννιτισμό ή/και αυταπάτη. Η αλήθεια είναι βέβαια ότι η αστρολογία καθορίζει σε ένα βαθμό τις ζωές των ανθρώπων, όχι όμως επειδή υπάρχει κάποια αλήθεια γύρω από τις «προβλέψεις» της, αλλά επειδή οι πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι υπάρχει κάποια αλήθεια γύρω από τις προβλέψεις της. Κάτι αντίστοιχο με τη θρησκεία, που δεν χρειάζεται να υπάρχει θεός για να επηρεάζει τις ζωές των ανθρώπων, αρκεί οι άνθρωποι να πιστεύουν ότι υπάρχει.

Ούτε εσύ μπορείς να αποδείξεις ότι δεν υπάρχουν…

Το επιχείρημα αυτό έρχεται ως απάντηση στο δικό μου αυτονόητο επιχείρημα, ότι για όλα αυτά τα μεταφυσικά (μάτι, τηλεπάθεια, αστρολογία) [μη] φαινόμενα δεν υπάρχουν αποδείξεις, άρα το να τα αποδεχόμαστε ως υπαρκτά αποτελεί ανοησία. Το να πρέπει εγώ να αποδείξω πως κάτι που δεν έχουμε καμία απόδειξη πως υπάρχει όντως δεν υπάρχει, μόνο ως ανέκδοτο μπορεί να σταθεί. Κι όμως, διάφοροι γκουρού της μεταφυσικής σκέψης νομίζουν ότι βάζουν την επιστήμη σε θέση άμυνας χρησιμοποιώντας τέτοιου τύπου επιχειρήματα. Αν εγώ είμαι σκεπτικιστής οφείλεις εσύ να με πείσεις για κάτι που ισχυρίζεσαι ότι υπάρχει και το οποίο εγώ (και η επιστήμη) δεν μπορώ να «αντιληφθώ», όχι το αντίστροφο.

Ο εγκέφαλος είναι ένα εργαλείο που λειτουργεί με ηλεκτρισμό, ίσως να μπορεί να κάνει πολύ περισσότερα πράγματα από αυτά που μέχρι τώρα γνωρίζουμε.

Η παραπάνω δήλωση ήταν ενταγμένη στην γραμμή υπεράσπισης της τηλεπάθειας και της τηλεκίνησης. Ότι βρε αδερφέ, αφού με τον ηλεκτρισμό μπορούμε και μεταφέρουμε ήχο και εικόνα, αφού μπορούμε και κινούμε πράγματα με αυτόν, γιατί να μην υπάρχει περίπτωση να το κάνει με κάποιο τρόπο αυτό και ο εγκέφαλος μας; ΝΑΙ ΟΜΩΣ ΔΕΝ ΕΧΟΥΜΕ ΚΑΜΙΑ ΑΠΟΔΕΙΞΗ Η ΣΟΒΑΡΗ ΕΝΔΕΙΞΗ ΓΙΑ ΚΑΤΙ ΤΕΤΟΙΟ. Φυσικά και δεν έχουμε αποκρυπτογραφήσει πλήρως το κουρκούτι (και εδώ μην ακούσω κανένα να πει για τη θεωρία της χρήσης του 10/100)¹ ούτε και είμαι ο ειδικός να μιλήσω για την ανατομία και τη λειτουργία του εγκεφάλου, όμως δεν έχει ανακαλυφθεί κάποιο όργανο το οποίο να παίζει το ρόλο αυτού του τύπου του πομποδέκτη στον άνθρωπο, και δεν είναι ότι δεν έχει γίνει σχετική έρευνα. Φυσικά το ανθρώπινο σώμα και πομπός και δέκτης είναι, αλλά όχι με την έννοια της μετάδοσης και αποδοχής μνημάτων/σημάτων χωρίς την μεσολάβηση των υπαρκτών αισθήσεων. Πολλά –μάλλον τα περισσότερα- ερεθίσματα ο ανθρώπινος εγκέφαλος τα επεξεργάζεται χωρίς να έχει το άτομο συνείδηση. Αυτό είναι κάτι που μπορεί να δημιουργήσει αυτό που αποκαλούμε «διαίσθηση», ίσως αυτή τη διαίσθηση κάποιοι την παρεξηγούν ως μια μεταφυσική ιδιότητα που κατέχουν.

Αυτά ήταν χοντρικά τα κύρια επιχειρήματα τα οποία προσπάθησα στο παρόν κείμενο να καταρρίψω. Η αλήθεια είναι ότι πέρα από την αντιπάθεια που τρέφω για την «μεταφυσική» του μεσαίωνα όταν αυτή πλασάρεται ως πραγματικότητα στον 21^ο αιώνα, με ενοχλεί ακόμη περισσότερο όταν αυτή εκφράζεται από κοντινά μου πρόσωπα τα οποία θεωρούσα ότι έχουν σχετικά δυνατή κριτική ικανότητα (πόσο μάλλον όταν με τη βοήθεια τους ξεκίνησα να αποκτώ κριτική σκέψη στα παιδικά μου χρόνια). Ίσως θα έπρεπε να είμαι πιο ανεκτικός, ή έστω λιγότερο εκρηκτικός, προς χάριν του δεύτερου έγραψα το παραπάνω άρθρο.

Παρακαλώ να μην υποτεθεί πως με το παρόν άρθρο υποστηρίζω ότι η επιστημονική σκέψη πρέπει να κλείνεται στον εαυτό της, στη μέθοδο και στην αυστηρή πειθαρχία. Αντίθετα, η μέθοδος και η πειθαρχία πρέπει να λαμβάνουν υπόψη το «απέξω» το οποίο στην τελική προσπαθούν να κατανοήσουν και να διαμορφώσουν, διαφορετικά η επιστήμη δεν είναι επιστήμη αλλά μετατρέπεται και αυτή σε μεταφυσική.

Λαγωνικάκης Φραγκίσκος(Poexania)

1 Αυτή η θεωρία μου είναι σχεδόν το ίδιο μισητή με το τσιτάτο πως «αν θέλεις κάτι πάρα πολύ όλο το σύμπαν…».

Read Full Post »

#ΕΚΛΟΓΕΣ_ΕΒΕΧ – Η ΚΥΡΙΑ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟ «ΤΕΡΜΑΤΙΣΕ» !

Πολλά είδαν τα ματάκια μας σε αυτή την προεκλογική περίοδο για τις εκλογές του ΕΒΕΧ !

Είδαμε Επαγγελματικούς Συλλόγους όπως οι Εμπορικοί Σύλλογοι Παλαιόχωρας ,  Κισσάμου να παίρνουν δημόσια θέση υπέρ ενός συνδυασμού και ο Δήμαρχος Κισσάμου υπέρ του άλλου. Σίγουρα αυτές δεν θα είναι οι μοναδικές περιπτώσεις.

Όμως η νεαρά κυρία πρόεδρος τους Συλλόγου Εστίασης Νομού Χανίων – όπως θα δείτε και στις φωτογραφίες παρακάτω- «το τερμάτισε». Γιατί ποιός άλλος χαρακτηρισμός να αρμόζει στο γεγονός ότι εντάχθηκε ένας επαγγελματικός σύλλογος στην προπαγανδιστική εκστρατεία του συνδυασμού στον οποίο συμμετέχει η κυρία Σαματά στις εκλογές του ΕΒΕΧ;
Ερχόμαστε αντιμέτωποι με απαράδεκτα και αντιδεοντολογικά πράγματα όπως το να χρησιμοποιείται το επίσημο email του συλλόγου εστίασης για να σταλεί κάλεσμα στήριξης του συνδυασμού του κυρίου Μαργαρώνη στα μέλη του συλλόγου. Όμως το πράγμα δεν σταματάει εκεί, διότι επιστρατεύεται και ο λογαριασμός facebook του συλλόγου εστίασης για τις ανάγκες της προεκλογικής καμπάνιας τους ψηφοδελτίου.
Πραγματικά, ας μας εξηγήσει κάποιος πως ακριβώς νομιμοποιείται η εκλεγμένη εκπρόσωπος ενός συλλόγου να κάνει προεκλογική εκστρατεία για τις εκλογές του ΕΒΕΧ χρησιμοποιώντας όχι το όνομα της, ή ακόμη και την ιδιότητα της όπως θα ήταν απολύτως αποδεκτό, αλλά στέλνοντας email και κάνοντας δημοσιεύσεις ως σύλλογος εστίασης. Ρωτήθηκαν άραγε τα υπόλοιπα μέλη του συλλόγου πριν διαπραχθεί αυτή η «λαθροχειρία» ή το έμαθαν απευθείας από τα email;

Αλήθεια, ο επικεφαλής του ψηφοδελτίου κύριος Μαργαρώνης τι έχει να πει για όλα αυτά; Γίνονται εις γνώσιν του, γίνονται εν αγνοία του, γίνονται κατ εντολή του, καλό θα ήτανε να γνωρίζαμε.

Ομάδα Σύνταξης – Παρατηρητήριο ΕΒΕΧ

Παρατίθενται ως τεκμήρια και οι εν λόγω φωτογραφίες:

 

Πηγή

Read Full Post »

Οι τρείς περιπτώσεις που η Τατιάνα Στεφανίδου συμπεριφέρθηκε σαν Συντρόφισσα:)

Με αφορμή το άρθρο για την Τατιάνα Στεφανίδου στην Κατιούσα αποφάσισα να ανεβάσω τα τρια βιντεάκια τα οποία έχουν πέσει στην αντίληψη μου και στα οποία η Τατιάνα υποστήριξε ανοιχτά το ΚΚΕ τον κομμουνισμό και το ΠΑΜΕ. Ξεκινάμε από το παλιότερο προς το νεότερο:

Το πρώτο βίντεο έρχεται από το Νοέμβριο του 2016 στο οποίο η Στεφανίδου είχε καλεσμένο τον Θάνο Τζήμερο ο οποίος εκείνες τις μέρες είχε ξεκολλήσει αφίσες του ΠΑΜΕ σε μέρες απεργίας. Η Τατιάνα συμπεριφέρεται πραγματικά σαν να εκπροσωπεί το ΠΑΜΕ χρησιμοποιώντας μάλιστα και πολύ ορθά επιχειρήματα ενάντια στις φασιστικές μπαρούφες του Τζήμερου.

Ένα πιο πρόσφατο βιντεάκι από την περίπτωση ξυλοδαρμού της δικηγόρου στη δίκη της Χρυσής Αυγής από φασίστες. Στο συγκεκριμένο η Στεφανίδου άρπαξε το μικρόφωνο από χρυσαυγίτισσα στο κοινό της εκπομπής, που φωνάζε ότι τη δικηγόρο τη χτύπησαν «αναρχοκομμουνιστές».

Και φυσικά το πιο πρόσφατο σε σχέση με τα γεγονότα γύρω από το ξήλωμα του απεργιακού δικαιώματος από την κυβέρνηση του σύριζα και τις κινητοποιήσεις του ΠΑΜΕ.

Φυσικά η Τατιάνα κάθε άλλο παρά κομμουνίστρια είναι και το ότι υπερασπίζεται το ΠΑΜΕ μπορεί να κρύβει από πίσω άλλες σκοπιμότητες, όμως όπως και να έχει η στάση της παρουσιάζει ένα κάποιο ενδιαφέρον.

Λαγωνικάκης Φραγκίσκος(Poexania)

ΥΓ: Ωστόσο η χρυσαυγίτισσα όπως θα δείτε στο δεύτερο και στο τρίτο βίντεο είναι σταθερό μέλος του κοινού.

 

Read Full Post »

Η εγκατάλειψη του επαναστατικού χαρακτήρα του μαρξισμού και μερικά από τα χαρακτηριστικά της

Δημοσιεύθηκε και στο Κατιούσα

Δεν υπάρχει άλλο ιδεολογικό/φιλοσοφικό/πολιτικό σύστημα σκέψης το οποίο να έχει γίνει απόπειρα να επαν-επινοηθεί περισσότερες φορές από ό,τι ο μαρξισμός. Έχει υπάρξει μια σειρά από προσεγγίσεις οι οποίες είχαν ειλικρινή σκοπό να συμπληρώσουν να προεκτείνουν να προσαρμόσουν ή να επικαιροποιήσουν στοιχεία του μαρξισμού προσπαθώντας να είναι τίμιες απέναντι του και πιστές στους θεμελιώδεις άξονες σκέψης του. Ο Λένιν, ο Στάλιν και άλλοι έχουν γράψει τέτοια έργα στην εποχή τους τα οποία προώθησαν τη μαρξιστική σκέψη, μεταφέροντας μάλιστα και τη θεωρία στην πράξη, και επανεμπλουτίζοντάς την με όσα τους δίδαξε η εμπειρία. Από αυτού του είδους τις «παρεμβάσεις»/ερμηνείες η μαρξιστική θεωρία κάθε άλλο παρά έχασε τον οξύ επαναστατικό της χαρακτήρα, αντιθέτως το οπλοστάσιο της εμπλουτίστηκε και η θεωρία έγινε πιο αποτελεσματική.

Υπάρχει όμως και εκείνο το είδος των οπτικών που ανήκουν σε μια διαφορετική κατηγορία και χρησιμοποιούν ως πρόσχημα την επικαιροποίηση, τον αναστοχασμό, το ξεδιάλεγμα, τον εκμοντερνισμό ή την προσαρμογή του μαρξισμού στα εκάστοτε δεδομένα. Αυτό που πετυχαίνουν τελικά –αδιαφόρως αν γίνεται σκοπίμως ή όχι- είναι να απογυμνώσουν αυτό το οξύ σύστημα από τα επαναστατικά του χαρακτηριστικά, κάτι που είναι αδύνατον να γίνει χωρίς την διαστρέβλωση του ή έστω την μονομερή του αντιμετώπιση. Από την εποχή του «κεντριστή» Κάουτσκι, που έριχνε νερό στην επαναστατική φλόγα της εποχής του, χρησιμοποιώντας μάλιστα ως όπλο τη σκοπίμως στρεβλή του ερμηνεία των έργων του Μαρξ, στην κριτική της σχολής της Φρανκφούρτης που αναζητούσε το επαναστατικό υποκείμενο στα λούμπεν στοιχεία, τους καλλιτέχνες και τους φοιτητές και γενικά οπουδήποτε αλλού πέρα από την εργατική τάξη, μέχρι και τους κλόουν των ημερών μας επιπέδου Ζίζεκ που επικαλούνται την ιδιότητα του μαρξιστή για να νομιμοποιήσουν τη σαχλαμάρα τους και να τα κονομήσουν. Η λίστα αυτή φυσικά δεν έχει τέλος. Να πούμε ότι τα έργα πολλών εξ αυτών, δεν έμειναν μόνο στη θεωρία, αλλά κατεύθυναν επανειλημμένως σε λάθος πορεία το κομμουνιστικό, το εργατικό και το λαϊκό κίνημα, αφού σε πολλές περιπτώσεις δρούσαν εντός του ή εκφράζονταν από τους εκπροσώπους του.

Αν πάντως κάτι φανερώνει αυτή η συνεχής επιστροφή στο μαρξισμό, ακόμη και με αναθεωρητικό πρόσημο, είναι ότι αυτός συνεχίζει να απασχολεί και να προβληματίζει ακριβώς επειδή συνεχίζει να είναι σχετικός με τον κόσμο. Και πώς θα μπορούσε να μην είναι άλλωστε, αφού από τα χρόνια του Μαρξ μέχρι και τις μέρες μας, το κυρίαρχο καπιταλιστικό σύστημα -που ο Κάρολος τόσο καλά ανέλυσε- ζει και βασιλεύει διατηρώντας στον πυρήνα του τα ίδια με τότε χαρακτηριστικά στην όποια βέβαια προέκταση των συνεπειών τους στο χρόνο.

Ο “μαρξισμός” του Γκράουτσο Μαρξ είναι περισσότερο μαρξισμός από τον “μαρξισμό” των αναθεωρητών του Καρόλου

Ας παραθέσουμε όμως μερικά στοιχεία τα οποία διαχρονικά χαρακτηρίζουν τα πονήματα των αναθεωρητών του μαρξισμού και τα οποία οδηγούν τελικά στην αποδόμηση του.

-Πολλά από τα έργα αυτά βιάζονται να καταστήσουν τον μαρξισμό ανεπίκαιρο και αγωνιούν να τον φέρουν στο σήμερα, να τον μπαλώσουν και να τον επαναπροσδιορίσουν. Χωρίς σε καμία περίπτωση ο μαρξισμός να είναι ένα κλειστό σύστημα που δεν επιδέχεται επικαιροποίησης διόρθωσης η συμπληρώματος, οι εν λόγο οπτικές τείνουν να «επικαιροποιούν» στοιχεία του μαρξισμού που δεν χρειάζονται επικαιροποίηση, αντίθετα, αποτελούν ζωτικά κομμάτια του. Τέτοιες θεωρίες συχνά καταλήγουν σε συμπεράσματα όπως ότι στην εποχή μας έχει εξαφανιστεί η παραδοσιακή εργατική τάξη ή ότι είναι δυνατόν ο σοσιαλισμός να επικρατήσει σταδιακά στις καπιταλιστικές χώρες δίχως επανάσταση αλλά με σταδιακές μεταρρυθμίσεις και κατακτήσεις κ.α.

-Υπάρχει η τάση στην μετά Λένιν εποχή, οι αναθεωρητικές, συστημικές ερμηνείες, να κρατούν αποστάσεις από τη Λενινιστική εκδοχή και εφαρμογή του μαρξισμού. Αποδίδουν σε αυτήν τον όρο «ορθόδοξη» και την αποστρέφονται όπως ο διάβολος το λιβάνι. Βέβαια αυτό δεν συμβαίνει μόνο με τον Λένιν αλλά και άλλους διανοητές επαναστάτες στο βαθμό που αυτοί υπηρέτησαν όσο πιο πιστά μπορούσαν το ιδεώδες της επαναστατικής αυτής θεωρίας, απλά ο Λένιν αποτελεί τον πιο χαρακτηριστικό εξ αυτών. Έτσι λοιπόν οι αναθεωρητές συχνά δηλώνουν ότι αγαπούν τον Μαρξ (όπως αυτοί τον καταλαβαίνουν και τον ερμηνεύουν), αλλά κρατούν αποστάσεις από οποιαδήποτε επαναστατική εφαρμογή της θεωρίας του.

-Κατ’ επέκταση, οι αναθεωρητές κρατούν αποστάσεις και από τον «Υπαρκτό», τουλάχιστον για όσο αυτός ήταν υπαρκτός, διότι όταν άρχισε να παίρνει τον κατήφορο δεν παρέλειψαν να επιδοκιμάσουν τις αιτίες της πτώσης, δημιουργώντας κλίμα ιδεολογικής υποχώρησης και μέσα στο ίδιο το κομμουνιστικό κίνημα.

-Σε πανεπιστημιακό επίπεδο, υπάρχει η τάση να επιλέγονται προς διδασκαλία τα κομμάτια εκείνα του έργου του Μαρξ τα οποία είναι περισσότερο φιλοσοφικά ή μεθοδολογικά. Δεν υποτιμώ τα μέρη αυτά, αντιθέτως είναι απαραίτητα για τη σφαιρική κατανόηση της μαρξιστικής θεωρίας, όμως η προσεχτική απομόνωσή τους από τα περισσότερο διακηρυκτικά, εκείνα δηλαδή που δεν προσπαθούν απλά να ερμηνεύσουν τον κόσμο αλλά και να τον αλλάξουν, κάθε άλλο παρά τυχαία είναι.

-Υπήρξαν φυσικά και εκείνοι οι οποίοι αποπειράθηκαν να συνδυάσουν την μαρξιστική παράδοση με αστικές θεωρίες και να δημιουργήσουν εφαρμογές μέσα στα πλαίσια του καπιταλισμού. Τέτοιες θεωρίες κατά καιρούς εκφράστηκαν από σοσιαλδημοκράτες ή ευρωκομμουνιστές (και από παραδοσιακά ισχυρά κομμουνιστικά κόμματα όπως το Ιταλικό και το Γαλλικό τα οποία εκφυλίστηκαν) που αναζητούσαν το λεγόμενο «τρίτο δρόμο» μεταξύ σοσιαλισμού και καπιταλισμού. Φυσικά τέτοιος δρόμος δεν υπήρξε ποτέ, και αυτές οι θεωρίες που δεν δίσταζαν να εναγκαλιστούν με κεϊνσιανές και νέο-κεϊνσιανές λογικές κάθε άλλο παρά μαρξισμός ήταν. Ο μόνος στόχος τους ήταν να υπηρετήσουν τον καπιταλισμό σε συγκεκριμένες φάσεις του, και να αποτραβήξουν το ενδιαφέρον του λαού από πιο ορθόδοξες εφαρμογές του μαρξισμού στα σοσιαλιστικά κράτη που προσέφεραν στους πολίτες τους μόνιμη εργασία, υψηλές και καθολικές υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευσης κ.α. Οι πρόσκαιρες παραχωρήσεις που τα καπιταλιστικά καθεστώτα έκαναν την εποχή που υπήρχε το αντίπαλο δέος, πάρθηκαν πίσω με γοργούς ρυθμούς μετά από τις ανατροπές και τον εκφυλισμό του «υπαρκτού». Πάντως οφείλουμε να πούμε ότι και ο «υπαρκτός» δεν υπήρξε αθώος του αίματος, καθώς πολλές από τις αρνητικές αυτές εξελίξεις προωθήθηκαν ή και ξεκίνησαν από τις χώρες αυτές, όπως ήταν για παράδειγμα η επί Χρουστσιόφ θεωρία της «ειρηνικής συνύπαρξης» που είχε αρνητικές προεκτάσεις για το σύνολο του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος.

Κάπου εδώ ολοκληρώνεται από μέρους μου η κάθε άλλο παρά εξαντλητική παράθεση των χαρακτηριστικών των αναθεωρητικών τάσεων εντός και εκτός της μαρξιστικής θεωρίας. Σκοπός μου φυσικά δεν ήταν να εξαντλήσω αυτό το ανεξάντλητο ζήτημα αλλά να παραθέσω κάποια κυρίαρχα στοιχεία με σκοπό τον περαιτέρω διάλογο.

Είπαμε παραπάνω ότι αυτός ο οργασμός παραγωγής θεωριών που σκοπό έχουν να συνδεθούν με τον μαρξισμό δείχνει πέρα και πάνω από όλα τη διαχρονικότητα της συγκεκριμένης θεωρίας. Έργα πιστά στο πνεύμα του μαρξισμού και έργα αναθεωρητικά ως προς αυτόν υπάρχουν άπειρα. Τα πρώτα με σκοπό να τον εμπλουτίσουν και τα δεύτερα με σκοπό να τον εκφυλίσουν ασκώντας του ουσιαστικά πολεμική χτυπώντας τον φιλικά στην πλάτη. Σε όλα αυτά, αν συμπεριλάβουμε και τα έργα που ασκούν ευθεία πολεμική στον μαρξισμό, από αναρχική μέχρι και νεοφιλελεύθερη σκοπιά, καταλαβαίνουμε ότι η δυναμική της επαναστατικής αυτής θεωρίας λειτούργησε σαν «μεγάλη έκρηξη» τροφοδοτώντας με καύσιμο τις μηχανές της ιστορίας που δεν πρόκειται να σωπάσουν μέχρι την τελική νίκη.

Λαγωνικάκης Φραγκίσκος(Poexania)

Read Full Post »