Με αφορμή το ότι σήμερα είναι η παγκόσμια μέρα των….στρούμφ(!;!;!;!), και επειδή μου έκανε εντύπωση το πόσο γελοίος έχει καταντήσει αυτός ο θεσμός των παγκόσμιων ημερών, έκατσα και σκέφτηκα τι μπορεί να κρύβεται από πίσω του. Κατέληξα, κουβεντιάζοντας το κιόλας, στα παρακάτω λογικά κατ εμέ συμπεράσματα.
Καταρχήν η μια διάσταση του όλου ζητήματος είναι η εμπορική. Οκ, μπορεί την ημέρα των στρούμφ να μην πλακώσει ο κόσμος στα μαγαζιά να ζητάει φιγούρες του Δρακουμέλ(αν και συνδυάζεται το όλο πράγμα με την κυκλοφορία της ταινίας Smurfs), αλλά σίγουρα, ημέρες όπως η παγκόσμια μέρα της γυναίκας, τα γεμίζουν τα στριπτιτζάδικα[1](όλες τις υπόλοιπες μέρες είναι γεμάτα από άνδρεςJ).
Προεκτείνοντας το λιγάκι, αναρωτήθηκα, «στην Κούβα, την Κορέα, το Βιετνάμ, την Κίνα, το Αυφγανιστάν, το Ιράκ, αναγνωρίζουν άραγε και γιορτάζουν την ημέρα των στρούμφ;», στα περισσότερα από αυτά τα μέρη υποθέτω ότι ούτε την αναγνωρίζουν, αλλά ούτε και την γιορτάζουν. Άρα, έχουμε το δικαίωμα όλοι εμείς οι δυτικοί και οι δυτικίζοντες να θεωρούμε μια τέτοια ημέρα παγκόσμια, από την στιγμή που δεν είναι αποδεκτή σε όλα τα μέρη του κόσμου; Μήπως αυτό το πράγμα αποτελεί ένα είδος «πολιτισμικού»[2] ιμπεριαλισμού; Μήπως και στην χώρα μας δεν δεχθήκαμε μια τέτοιου είδους πολιτισμική επίθεση, στα πλαίσια όχι βέβαια του διεθνισμού, αλλά της παγκοσμιοποίησης; Το χριστουγεννιάτικο δέντρο, ο Άγιος Βαλεντίνος, το έλκηθρο του ντυμένου στα κόκκινα Άγιου Βασίλη με τους τάρανδους δεν είναι μέρος της δικής μας, αλλά μιας δανεικής/επιβεβλημένης παράδοσης.
Συζητώντας τον συλλογισμό μου με τον φίλο Θερσίτη, μου έδωσε ακόμα μια εκδοχή, η οποία σχετίζεται και αυτήν με την παγκοσμιοποίηση. Ότι δηλαδή με το να ορίζεις παγκόσμιες ημέρες, σταδιακά αυτές έρχονται και αντικαθιστούν την τοπική παράδοση(θρησκευτικά έθιμα, τοπικά έθιμα, λαϊκές παραδόσεις) με αποτέλεσμα να υποχωρεί το τοπικό, προς όφελος του «παγκόσμιου», και συγκεκριμένα, του παγκόσμιου και ιμπεριαλιστικού. Είναι λοιπόν και αυτός ένας τρόπος να επιβάλεις μια συγκεκριμένη «κουλτούρα» τυλιγμένη σε ένα χαζοχαρούμενο περιτύλιγμα, συνδυασμένο με χαρές και πανηγύρια[3](για να πέσουν οι αντιστάσεις), αλλά που σε βάθος χρόνου, μαζί με την υπόλοιπη προπαγάνδα(Κινηματογράφος, Διαφήμιση, Τηλεόραση, «Ενημέρωση»), οι τομές που ανοίγονται στην κοινωνία είναι βαθιές(όπως του αρέσει να λέει και του ΓΑΠ) και αθεράπευτες.
Γράφοντας την παραπάνω παράγραφο δεν θέλω να δώσω την εντύπωση του συντηρητικού ή του εθνικιστή. Όμως όταν το τοπικό, το παραδοσιακό και το εθνικό ακόμα, υποχωρεί για χάρη της νέας τάξης πραγμάτων και του ιμπεριαλισμού, τότε χρειάζεται μεγάλη προσοχή όσον αφορά το τι κρατάς και τι αφήνεις. Διότι η «εθνική ταυτότητα», με τα καλά της και τα κακά της, έχει διαμορφωθεί σε ένα βάθος χρόνου μεγάλο και ως ένα βαθμό αντανακλά τις ανάγκες, τα πιστεύω και τα θέλω ενός λαού. Στο άλλο άκρο, μια επιβεβλημένη, κατασκευασμένη σε εργαστήριο και άρα πλαστή, παγκόσμια ταυτότητα, εκφράζει και υπηρετεί καθαρά τις ανάγκες, τα πιστεύω και τα θέλω της παγκόσμιας άρχουσας τάξης.
Θέλει προσοχή λοιπόν, γιατί οι παγκόσμιες ημέρες, με όλη τους την χάρη και την λάμψη, ενδέχεται να μας οδηγήσουν(μεταξύ άλλων) σε κατασκότεινες νύχτες.
Λαγωνικάκης Φραγκίσκος(Poexania)
[1] Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν αρκετές γυναίκες που βλέπουν την πολιτικοκοινωνική πλευρά του ζητήματος της χειραφέτησης
[2] Το πολιτισμικού το βάζω επίτηδες σε εισαγωγικά, μιας και οι παγκόσμιες ημέρες , παίρνει πολύ μεγάλη συζήτηση κατά πόσο μπορούν να ενταχθούν σε ένα πολιτισμικό πλαίσιο και αν ναι, ως τι.
[3] Αφού και την πρωτομαγιά, και την μέρα της γυναίκας, τις έχουν μετατρέψει από πολιτικές «επετείους», σε «καταναλωτικά όργια» για την αποθέωση του τίποτα.
Read Full Post »
Αμπελοφιλοσοφίες 